ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΙΕΡΕΜΙΑΣ: «ΠΑΤΕΡΙΚΑ ΚΗΡΥΓΜΑΤΑ»

 1. Με το σημερινό μας κήρυγμα, αδελφοί χριστιανοί, αρχίζουμε μια νέα σειρά διδαχών, η οποία θα είναι αφιερωμένη στους αγίους Πατέρες. Τους αγίους Πατέρες τους μνημονεύουμε συχνά και στην θεία Λατρεία και στην ατομική μας προσευχή. Με την επίκληση των Αγίων Πατέρων τελειώνουμε την προσευχή μας λέγοντες το «Δι᾽ ευχών των αγίων Πατέρων ημών...». Περί των αγίων Πατέρων σάς έγραψα και άλλοτε, αγαπητοί μου, και σάς είπα ότι αυτοί είναι οι σωστοί και αλάνθαστοι ερμηνευτές της Αγίας Γραφής.

Έτσι βέβαια είναι. Γιατί η Αγία Γραφή είναι θεόπνευστο βιβλίο. Συγγραφέα της έχει το Άγιο Πνεύμα. Αφού λοιπόν η Αγία Γραφή γράφηκε από θεόπνευστους συγγραφείς, θα πρέπει και αυτοί που την ερμηνεύουν να έχουν την Χάρη του Αγίου Πνεύματος, για να ερμηνεύσουν σωστά αυτό πού γράφηκε με την έμπνευση του Αγίου Πνεύματος. Και τέτοιοι ερμηνευτές είναι οι άγιοι Πατέρες. Επειδή είχαν άγιο βίο, η καρδιά τους είχε την Χάρη του Αγίου Πνεύματος και ό,τι έλεγαν ήταν σωστό και απλανές.
2. Οι Άγιοι Πατέρες, όπως είναι θαυμαστοί για την αγία ζωή τους, έτσι είναι θαυμαστοί και για την ωραία και υψηλή θεολογία τους. Η διδασκαλία τους συνιστά έναν πύργο ομοφωνίας. Αυτό σημαίνει ότι ο ένας Πατέρας δεν λέγει εναντίον του άλλου Πατέρα, ούτε συγκρούεται μαζί του, αλλά όλοι οι Πατέρες συμφωνούν. Ε ίναι όμως αλήθεια ότι η διδασκαλία του κάθε αγίου Πατέρα συνιστά ένα εύρος, μία διαπλάτυνση σχετικά με τον προηγούμενο Πατέρα. Θα σάς εξηγήσω, αγαπητοί μου, τί θέλω να πω με αυτό.

Ακούστε: Σε κάθε εποχή συμβαίνει μία θεολογική κρίση,•κάθε εποχή έχει διάφορα θεολογικά προβλήματα. Και οι Πατέρες της κάθε εποχής καλούνται να τα λύσουν. Και τα λύνουν πραγματικά με βάση την διδασκαλία των προηγουμένων Πατέρων. Όμως εφαρμόζουν την διδασκαλία αυτή στην εποχή τους, για να λύσουν τα προβλήματά της. Έτσι αυξάνεται η προηγούμενη διδασκαλία των αγίων Πατέρων και, χωρίς καθόλου να αλλοιωθεί, γίνεται σύγχρονη, γιατί μιλάει στα προβλήματα της κάθε εποχής.

3. Αλλά, αδελφοί χριστιανοί, ενώ η διδασκαλία των αγίων Πατέρων είναι τόσο μεγάλη και τόσο σπουδαία, όμως στην πατρίδα μας, εδώ και πολλά χρόνια, έχουμε παραθεωρήσει την διδασκαλία αυτή και δεν την μελετούμε. Κυκλοφορούν βέβαια πολλά θρησκευτικά περιοδικά και βιβλία. Αλλά τα βιβλία και τα περιοδικά αυτά, αν τα στίψεις, δεν θα βγάλεις ούτε ένα ρακοπότηρο από την σοφία των αγίων Πατέρων. Τα βιβλία που διαβάζουν οι χριστιανοί μας – όσοι διαβάζουν – δεν έχουν τη νόστιμη πατερική διδασκαλία, γι᾽ αυτό και το θεολογικό τους επίπεδο είναι χαμηλό.

Πολύ το επιθυμώ, αδελφοί μου, σαν επίσκοπός σας, για σάς τον εκλεκτό λαό, που είμαι υπεύθυνος για την πνευματική σας τροφή, να παίρνω κατά καιρούς μία πατερική ομιλία και να την μεταφράζω ή να την «ζυμώνω» για να σάς την προσφέρω με απλότητα. Το επιθυμώ πολύ αυτό και θα το κάνω με την Ευχή της Παναγίας μας. Αλλά αυτή η νέα σειρά των κηρυγμάτων μας, που την αρχίζω με χαρά, αυτό θα κάνει• θα προσφέρει την πατερική διδασκαλία. Δεν θα είναι από τα συνηθισμένα κηρύγματα αυτά που αρχίζουμε από σήμερα, γι᾽ αυτό σάς παρακαλώ να τα προσέχετε ιδιαίτερα, για να μορφωθείτε θεολογικά.

4. Το πρώτο λοιπόν λάθος μας σχετικά με τους αγίους Πατέρες είναι το ότι δεν διαβάζουμε τα άγια βιβλία τους και αντί αυτών προτιμάμε να διαβάζουμε θρησκευτικά «περιοδικούλια» με διηγήματα και ωφελιμιστικά άρθρα, που δεν λένε τίποτε από θεολογία. Πετάξτε, χριστιανοί μου, τα βιβλία και τα περιοδικά αυτά. Μην τα διαβάζετε. Ούτε τα δικά μου βιβλία να διαβάζετε, αλλά να διαβάζετε τα βιβλία του αγίου Νικοδήμου του αγιορείτου, ο οποίος είναι η «συνισταμένη» των αγίων Πατέρων. Φανταστείτε!

Όταν ήμασταν υπόδουλοι στους Τούρκους είχαμε σωστή διδασκαλία, σωστό κήρυγμα, πέρα για πέρα ορθόδοξο, με άγιο Νικόδημο Αγιορείτη και με άγιο Κοσμά Αιτωλό. Και η διδαχή των Πατέρων αυτών έβγαλε μάρτυρες και ήρωες, γιατί ήταν διδασκαλία που μιλούσε για ασκητισμό. Όταν ελευθερωθήκαμε, παραμερίσαμε τους αγίους Πατέρες και οι χριστιανοί μας έγιναν καλοπερασάκηδες, χωρίς πόθο για άσκηση και μαρτύριο. Ας μην επιτρέψει ο Θεός μαρτύριο στα σημερινά μας χρόνια, γιατί θα έχουμε προδοσίες, επειδή εμείς οι ιερείς σας και αρχιερείς σας ούτε τραφήκαμε ούτε και τρέφουμε με πατερική διδασκαλία σάς, τον λαό του Θεού.

5. Το άλλο λάθος σχετικά με τους αγίους Πατέρες είναι ότι τους σταματήσαμε στον 8ο αιώνα και μιλάνε όλοι για «Εποχή των Πατέρων». Η αντίληψη αυτή, αδελφοί μου, είναι αιρετική και προέρχεται από τους Φραγκολατίνους. Αυτοί, επειδή στις αρχές του ενάτου αιώνα έβαλαν το Φιλιόκβε στο «Πιστεύω» μας και καταδικάστηκαν γι᾽ αυτό από την 8η Οικουμενική Σύνοδο, δεν μπορούν να δεχθούν σαν αγίους Πατέρες αυτούς που τους καταδίκασαν. Γι᾽ αυτό σταμάτησαν τους αγίους Πατέρες μέχρι τον 8ο αιώνα. Έτσι, λοιπόν, οι παπικοί όταν μιλάνε για αγίους Πατέρες, μιλάνε για μία παλαιά εποχή. Αυτό είναι αίρεση.

Δηλαδή, σαν να λένε οι Φραγκολατίνοι παπικοί ότι τώρα δεν υπάρχει Άγιο Πνεύμα στην Εκκλησία και γι᾽ αυτό δεν υπάρχουν σήμερα Πατέρες! Όχι, χριστιανοί μου, όχι! Πάντοτε υπάρχει το Άγιο Πνεύμα στην Εκκλησία και πάντοτε αναδεικνύονται άγιοι Πατέρες σ᾽ αυτήν και αυτοί δίνουν την λύση στα θεολογικά προβλήματα της εποχής. Και στην σημερινή μας εποχή απολαύσαμε ως αγίους Πατέρες τους αγιασμένους Ιερομονάχους Ιάκωβο και Πορφύριο και τον άγιο Γέροντα Μοναχό Παΐσιο. Τα βιβλία των Γερόντων αυτών είναι τα «Γεροντικά» της εποχής μας, συνέχεια των «Γεροντικών» των μεγάλων εκείνων ασκητών Πατέρων της ερήμου.

6. Για να παραλείψω τα άλλα λάθη μας προς τους αγίους Πατέρες, αδελφοί, έρχομαι στο σημερινό κίνημα που λέγεται «μεταπατερική θεολογία». Το κίνημα αυτό τάραξε τους ορθοδόξους χριστιανούς μας και δικαίως• γιατί, όπως το λέγει η έκφραση, οι δημιουργοί του κινήματος αυτού σαν να παραμερίζουν την ωραία και άγια πατερική θεολογία και θέλουν να δώσουν, για την σημερινή εποχή, μιά άλλη θεολογία, «μεταπατερική», όπως την λέγουν. Σαν δηλαδή να είναι άχρηστη για την εποχή μας η διδασκαλία των αγίων Πατέρων, σαν να μη μπορεί να εφαρμοστεί ακριβώς όπως είναι, και πρέπει λοιπόν να την δώσουμε διαφορετικά, προσαρμοσμένη στην επιστήμη και στην σύγχρονη εποχή.

Εάν έτσι είναι η ερμηνεία του κινήματος αυτού – όπως αυτό δίνει να καταλάβουμε η ονομασία του –, τότε το κίνημα «μεταπατερική θεολογία» είναι και βλάσφημο και αιρετικό και θέλει πολεμική και καταδίκη. Η επίσημη όμως απάντηση από το εν λόγω κίνημα προς την Ιερά Σύνοδο θέλει να καλύψει τα πράγματα και διά τούτο το κίνημα δεν έχει καταδικαστεί επισήμως μέχρι στιγμής. Όμως η ονομασία του «μεταπατερική θεολογία» μάς ταράσσει σφόδρα και ο κλήρος και ο λαός της Εκκλησίας μας περιμένει περισσότερη εξήγηση με ξεκάθαρα λόγια, για το ποιά είναι τα κίνητρα του κινήματος και γιατί αυτή του η ονομασία. Διαφορετικά, αρχιερείς και ιερείς, που φυλάσσουν φυλακάς νυκτός, και ο ορθόδοξος λαός μαζί έχουν το χέρι τους στη σκανδάλη!...

Με πολλές ευχές,
† Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμίας

 

πηγή : http://www.agioritikovima.gr